wtorek, 26 września 2017

Corto Maltese tom 3. Zawsze trochę dalej

Tekst pierwotnie ukazał się na łamach Wirtualnej Polski



Wydawnictwo Egmont zdecydowało się przejąć od dawna niekontynuowaną przez oficynę Post serię Corto Maltese. To jedna z lepszych nowin komiksowych tego roku, bo przygody tego słynnego marynarza i awanturnika to prawdziwa klasyka komiksu, której bardzo brakowało na naszym rynku. Seria wystartowała od początku – Post nie zachowywał kolejności i wypuścił kilka opowieści na chybił trafił – a do rąk dostaniemy albumy koloryzowane – poprzedni wydawca prezentował serię w oryginalnej, czarno-białej formie. W rytm bębnów dzikich plemion. 

  Do księgarń trafił właśnie trzeci tom, w którym znajdziemy pięć krótkich opowieści rozgrywających się w 1917 r. na dzikich terenach Ameryki Południowej i Ameryki Środkowej. Nasz nieustraszony podróżnik będzie między innymi śnił o zdobywaniu legendarnego Eldorado, wplącze się w rewolucję w republice bananowej, da nauczkę pewnemu handlarzowi niewolników i zetknie z kultem voodoo. Wszystko to wybrzmi w rytm bębnów dzikich plemion, które przewijają się przez ten album kilkakrotnie. 

  Pierwsze opowieści o Corto Maltese pochodzą z przełomu lat 60 i 70. Teoretycznie więc powinny trącić myszką, ale okazuje się, że są tak znakomicie narysowane i napisane, że nie mamy poczucia obcowania z ramotą, a z publikacji Postu wiem, że im dalsze albumy, tym lepsze (np. wspaniały, utrzymany w poetyce realizmu magicznego odcinek "Bajka Wenecka"). Niemniej, już od pierwszych części świat Corto Maltese tętni życiem, i jest pełen bardzo mięsiście i charakternie napisanych bohaterów – co znamienne również autentycznych, bo Pratt lubi się bawić w wikłanie w swoje opowieści prawdziwych historycznych postaci.  Wczesne przygody Corto, nawet jeśli bywają nieco pretekstowe i banalne, urozmaicone są świetnymi dialogami i znakomitymi ilustracjami Pratta. Jego rysunek jest realistyczny, ale trzyma się z dala od typowej frankofońskiej estetyki i jest naznaczony jego własnym, unikalnym stylem. Pratt swoje plansze rysuje grubą, od razu rozpoznawalną, toporną i zarazem ekspresyjną kreską, mocno naznaczając wszelkie cienie. 

Żeby nie było tak słodko: minusem nowego wydania są na pewno wtórnie nałożone kolory. Nie to, żeby były szczególnie szkaradne, ale rysunek Pratta ich naprawdę nie potrzebuje i najlepiej sprawdza się sauté. 

  Lektura wydanych przez Egmont tomów przypomniała mi jak kanoniczną serią jest Corto. Wyraźnie widać, że komiks ten odcisnął piętno na wielu znamienitych twórcach. Najwięcej wpływów Pratta możemy szukać w stylu rysunków Franka Millera i Mike’a Mignoli, który zresztą w "Hellboyu" dość otwarcie nawiązywał do Corto Maltese, czyniąc Rasputina - podobnie jak Pratt - jednym z bohaterów swojej opowieści.

piątek, 8 września 2017

Legendy naszych czasów - Bilal i Christin

Tekst pierwotnie ukazał się na łamach Wirtualnej Polski



Do księgarń trafiło właśnie piękne (format większy od A4) wznowienie "Legend naszych czasów". Album ten to pierwsze spotkanie na stopie artystycznej dwóch gigantów komiksu europejskiego: Enki Bilala autora kultowej "Trylogii Nikopola" i Pierre'a Christina, scenarzysty znanego z klasycznej serii o przygodach Valeriana. 

 Tytułowe "Legendy naszych czasów" to trzy historie luźno połączone ze sobą postacią tajemniczego białowłosego człowieka. Jednak nie da się w tym komiksie wskazać konkretnego bohatera, bo każda opowieść koncentruje się na opisywaniu wydarzeń w które wplątują się małe społeczności, i mimo iż w każdej występują wątki fantastyczne, to trudno zestawiać je z archetypowymi utworami tego typu. To dzieło kontestujące, powstałe w latach 70., będące pocztówką obrazującą nastroje społeczne panujące w tamtym okresie. Głównymi wątkami tych historii jest zetknięcie szarego człowieka z trudną do zatrzymania, potężną biurokratyczną machiną. Antagonistami tych opowieści nie są zwykli złoczyńcy a rząd, firmy i wojsko przedstawiane jako instytucje nieczułe na krzywdę społeczeństwa i skupione tylko na własnym interesie. Z tematyką kontrastuje tylko trzecia opowieść, w której spadkobierczyni przemysłowej fortuny tworzy utopijne, samowystarczalne miasto. Wydźwięk tej historii jest jednak równie gorzki co pozostałych. 



Autor rysunków do "Legedn naszych czasów", Enki Bilal uznawany jest dziś (całkiem słusznie) za mistrza komiksu realistycznego, więc od strony plastycznej album ten prezentuje się znakomicie. Niemniej nie jest to jeszcze jego tour de force, i mimo iż już widać w nim wyraźne zalążki jego rozpoznawalnego stylu, to daleko im do tego co zaprezentował w słynnej "Trylogii Nikopola". Również w warstwie kolorystycznej brak charakterystycznych dla tego twórcy pastelowych barw i mieszania technik, które sprawiają, że jego kadry zamieniają się w efektowne dzieła sztuki.

"Legendy naszych czasów" nie są dziełem wybitnym, ale przedstawiają dużą wartość historyczną, gdyż ukazują to, jak ówczesny francuski komiks angażował się w sprawy społeczno-polityczne i jak odważnie kontestował w głównym nurcie. Być może nie poleciłbym tej pozycji przypadkowemu odbiorcy, ale każdy żywo zainteresowany historią opowieści obrazkowych powinien przeczytać ten album. Po komiks ten powinni również sięgnąć wszyscy zachwycający się twórczością Bilala, choćby po to, by prześledzić rozwój jego stylu. Tych zapewne nie muszę jednak zachęcać, bo pewnie dawno mają już ten album na swojej półce.